column de dokter:
LEIDING – INITIATIEF – VISIE
FORTUNA IS VAN OS EN BLIF VAN OS!
Met deze slogan slaagde TOF erin supporters en sponsoren massaal te mobiliseren en onze club te behouden voor het betaalde voetbal, nadat een frauduleuze achterkamerfusie door ingrijpen van een groep supporters was verijdeld. Fortuna Sittard is daarmee de enige BVO die met de hulp van supportersinitiatieven op de been is gebleven, waar traditieclubs als Willem II, Roda JC, MVV, Haarlem en Veendam failliet zijn verklaard dan wel zijn gered door miljoenen gemeenschapsgeld.
Fortuna heeft nooit kunnen rekenen op gemeenschapsgeld en moest haar eigen boontjes doppen. De eerste profclub van Nederland was afhankelijk van privé- en zakelijk draagvlak in de regio, alsmede de garantstellingen van private investeerders om het vege lijf te redden.
Na het afketsen van de fusie heeft TOF het bijna onmogelijke gepresteerd door de reeds ingetrokken licentie via de rechter terug te veroveren en daarna in no-time een selectie samen te stellen die de voorbereiding op het nieuwe seizoen moest gaan vormgeven. Daarnaast moest zakelijk welhaast eenzelfde Houdini-act worden volbracht. Met behulp van sponsoren, georganiseerde supporters en enkele private investeerders werden de strak zittende kettingen losgeknipt en de deur naar een nieuw seizoen was geopend.
Nu de maand mei voorbij is, de kruitdampen van een ongelooflijk hectisch voetbaljaar zijn opgetrokken en het slagveld kan worden geïnventariseerd, is duidelijk dat door alle betrokkenen keihard en met hart en en ziel is gewerkt. Met andere woorden: hulde aan iedereen die zich heeft ingezet voor onze groen-gele trots.
Zakelijk en voetbaltechnisch bezien kan echter niet worden ontkend dat er grote fouten zijn gemaakt. Fouten, die ervoor hebben gezorgd dat Fortuna wederom langs de rand van de afgrond heeft gebalanceerd. Sterker nog, eigenlijk balanceren we nu nog! Er is een tekort over het afgelopen seizoen. Geen schokkend tekort, maar het moet wel gedicht worden. Bovendien moet er voor volgend seizoen uiteraard een sluitende begroting worden overlegd. Ook daar ligt een enorme uitdaging.
Maar laten we eerst stilstaan bij het afgelopen seizoen en de ‘verkiezingsbeloftes’ van TOF:
Fortuna is en blif “van os” !
Deze belofte is niet door TOF waargemaakt. Jo Abelshausen en Sjra Philippen maken geen deel meer uit van het bestuur van de stichting Fortuna Sittard, waarin de licentie betaald voetbal van de KNVB is ondergebracht. Zij zijn als bestuurders vervangen door het huidige bestuur. Echter, feitelijk is er niets veranderd. Nog steeds is een handvol handtekeningen voldoende om het lot van onze club te bezegelen. De supporter heeft geen enkele invloed. Dus is de club niet ‘van os’. Dat is het voorbije seizoen ook gebleken. Waar Wil Meijers vóór zijn benoeming tot voorzitter openheid propageerde in alle geledingen van de club, is ook hij na zijn aanstelling de zo typische ‘bestuurderstrekjes’ gaan vertonen. Een logische ontwikkeling, die overigens niets afdoet aan de enorme verdiensten van Wil voor onze club. Maar niet conform hetgeen hij ons heeft beloofd, ook al heeft hij zich een slag in de rondte gewerkt voor Fortuna.
TOF Businessplan niet vastgehouden
Trots op Fortuna had een goed uitziend businessplan paraat. Gaandeweg het seizoen is daar door allerlei omstandigheden steeds meer van afgeweken. Het ‘TOF-effect’ is deels tenietgedaan omdat na de aanstelling van boegbeeld Wil Meijers als voorzitter van Fortuna niet voor opvolging is gezorgd. Dat betekent niet dat TOF het niet goed heeft gedaan. Integendeel. TOF heeft een grote financiële bijdrage geleverd dit seizoen en heeft middels periodiek overleg gepoogd het contact met haar achterban te behouden. Er is echter te weinig geïnvesteerd in het uitbouwen van TOF, waardoor contact met diezelfde achterban alsnog verloren is gegaan en het aantal donateurs is afgenomen. De ingezette, hernieuwde binding met de Westelijke Mijnstreek is hierdoor eveneens in het gedrang gekomen.
Daarnaast is niet voldoende doorgepakt op het aspect bestuurlijke vernieuwing. Er zijn te veel compromissen gesloten, hetgeen invloed heeft gehad op alle geledingen binnen de club. Het ontbrak kortom aan leiding, initiatief en visie. Persoonsafhankelijkheid is funest voor elke organisatie, helemaal als je Fortuna Sittard heet. Er is echter toch te veel naar personen gekeken, te weinig naar kwaliteit. Met als gevolg dat de zo positief ingeslagen weg helaas niet kon worden voortgezet. Afspraken werden niet nagekomen en in combinatie met gebrekkige communicatie zorgde dit voor frictie in de relatie met belangrijke groperingen en partijen rond de club.
Technisch beleid
Om te zien hoe een bedrijf geleid wordt kun je het beste kijken op de werkvloer. Bij een voetbalclub kijk je dus op het veld. Het technische beleid van de afgelopen jaren mag als ‘zwaar onvoldoende’ bestempeld worden. Daar heeft het voorbije seizoen niets aan kunnen veranderen. Fortuna heeft zich niet op eigen kracht kunnen handhaven in de eerste divisie. Het spel was bij vlagen ver onder de maat. Het team wat in allerijl bij elkaar is geschraapt heeft zich niet ontwikkeld, noch zijn er individuele spelers beter geworden gedurende de voetbaljaargang. Dat mag het bestuur en de technische staf worden aangerekend. Ik wil in dit kader wijzen naar FC Eindhoven, dat in een vergelijkbare positie verkeerde aan het begin van het seizoen. Deze club had zelfs nog minder tijd dan Fortuna om de selectie rond te krijgen. Ook het budget voor spelersgroep en technische staf was kleiner. Onder Jan Poortvliet heeft Eindhoven zich echter wèl sportief ontwikkeld. Het won zelfs een periode, haalde de nacompetitie en kwam daarmee positief in het nieuws. Op technisch vlak heeft Fortuna dus gefaald, ondanks de verzachtende omstandigheden, die er wel degelijk waren.
Algemene conclusie
Op alle fronten zal het vanaf nu beter moeten, wil Fortuna ook na het volgend seizoen nog bestaan. Het roer moet definitief om! Zonder aanzien des persoons dient de reorganisatie te worden doorgezet. Zowel kostentechnisch als kwalitatief, zowel bestuurlijk als technisch gezien. Nog zo’n seizoen als het voorgaande is onacceptabel voor alle partijen in en rond de club.
Geen kwaad woord over de mensen, die Fortuna door het seizoen heen hebben geloodst. Van Roger Reijners tot Wil Meijers en van Jo Abelshausen tot Sjra Philippen: iedereen heeft alles gegeven voor het wel en wee van onze club en haar achterban, waarvoor hulde!
Maar het voortbestaan van ons Fortuna gaat voor elk persoonlijk belang. Daarom is het belangrijk dat nieuwe professionals, met nieuwe, frisse ideeën, gaan zorgen voor de volgende stap in de ontwikkeling van Fortuna Sittard. Een nieuwe technische staf, aanvulling van personeel en bestuur met bewezen kwaliteiten op de vlakken waar we dat afgelopen seizoen hebben gemist.
De toekomst: Leiding, initiatief, visie
Om Fortuna Sittard weer daar te krijgen waar het ooit was zal de Sittardse club op diverse vlakken het betaalde voetbal ‘opnieuw moeten uitvinden’. Die voortrekkersrol is de club historisch gezien niet vreemd. Egidius Joosten deed het ruim 55 jaar geleden al voor.
De eerste stap die mijns inziens gezet dient te worden is het maken van een 3 tot 5-jarenplan op basis van het al bestaande TOF-businessplan. Met daarin concreet gestelde doelen en duidelijke aanwijzingen hoe e.e.a. zal worden aangepakt en opgezet.
Voor de uitwerking van het plan dient een projectorganisatie te worden neergezet. Of eigenlijk is die er al! TOF heeft nl. alles in huis om als projectorganisatie te fungeren in de veranderingsperiode, die gaat aanbreken. Middels directe links naar de betreffende bestuursleden kan worden gezorgd voor de broodnodige coördinatie.
Maatschappelijk: Fortuna moet de club van het volk worden!
Waarheid als een koe en mijns inziens de enige mogelijkheid om professioneel voetbal (niet alleen in Limburg!) op middellange en lange termijn te waarborgen. Het huidige systeem van betaald voetbal is failliet. FC Twente heeft laten zien hoe je een Maatschappelijk Voetbal Organisatie vormgeeft en wat je ermee kunt bereiken.
Met haar onderscheidende vermogen kan Fortuna een dergelijke positie in Limburg innemen. De basis van een MVO ligt er al. Door TOF als projectorganisatie te gebruiken bij de veranderingsprocessen in en rond de club worden binding en identificatie tussen achterban en club zwaar verankerd.
Het in samenspraak met regionale overheden (maar bv. ook sociale woningcorporaties, onderwijsinstellingen enz.) ontwikkelen van sociale projecten zal een belangrijk onderdeel gaan vormen. Hierbij valt te denken aan wijkprojecten, die verder gaan dan alleen sport. Te denken valt aan gezondheid, opleiding, werk en sociale discipline. Maar ook bewonersparticipatie, inburgering, veiligheid en leefbaarheid zijn belangirjke thema’s, waarin een MVO een belangrijke rol in kan vervullen. Het Fortuna-gevoel kan op allerlei manieren worden uitgedragen en verankerd in de maatschappij.
Sportief: Fortuna als internationale talentontwikkelaar
Het WK komt eraan. Wie denkt er in Nederland nu aan Fortuna? Terwijl de link heel snel gelegd is, mits voldoende uitgedragen. Bert van Marwijk, Cookie Voorn, Mark van Bommel, Ruud Hesp. Allemaal een Fortuna-verleden. Het kenmerkt Fortuna als talentontwikkelaar. Fortuna is de enige club die de laatste 15 jaar Limburgse internationals heeft voortgebracht.
De jeugdopleiding van Fortuna krijgt de maximale beoordeling door de KNVB. Daarnaast wil de KNVB op korte termijn Regionale Opleidingscentra gaan vestigen om de kwaliteit van talentontwikkeling te verbeteren en te centraliseren. Dit concept past natuurlijk perfect binnen de in Sittard geplande Sportzone. Een Sportzone, die alleen echt succesvol kan worden als Koning Voetbal een centrale rol speelt in het project.
Fortuna kan met haar (inter)nationale, historische uitstraling een voortrekkersrol spelen in hernieuwde samenwerking inzake talentontwikkeling. Zeker als de succesvolste Limburgse voetballer aller tijden daar bijvoorbeeld zijn naam aan zou kunnen geven! De ‘Mark van Bommel Football Academy’, welk een aantrekkingskracht voor talenten uit bv. Duitsland, Oostenrijk, Polen en Tsjechië! Markten die nog niet helemaal zijn verziekt door grote clubs, en waar nog veel talent zit. Samenwerkingsverbanden met internationale clubs zorgen voor een brede ontwikkelingshorizon van divers niveau met Fortuna als startpunt.
Bovendien zou je alle aspecten van het voetbal kunnen samenbrengen zoals zaalvoetbal en vrouwenvoetbal. Laat een jong talent ook in de zaal spelen en kijk hoe zijn techniek vooruitgaat! Uit maatschappelijk oogpunt lijkt me voetbal voor gehandicapten (G-voetbal) ook een belangrijke factor om eens naar te kijken.
Uiteraard kan op langere termijn ook gekeken worden naar andere vormen van sport. Van maatschappelijk voetbal organisatie naar maatschappelijke omnisportvereniging. Nóg meer draagvlak, nóg meer mogelijkheden, nóg meer gebruik maken van de mogelijkheden die de sportzone gaat bieden.
Zakelijk: Fortuna op eigen benen
Met het verwezenlijken van de maatschappelijke en sportieve doelen zal een zakelijk klimaat gecreëerd worden dat voor elke ondernemer interessant is. Immers, de club zal in alle geledingen van de maatschappij verankerd zijn. Echter, voor het zover is zal nog veel werk verzet moeten worden. Zullen er ook investeerders moeten worden gevonden. Maar uiteindelijk biedt dit model enorme verdienmogelijkheden. Mits aan het TOF-businessplan, waarmee het ‘nieuwe Fortuna’ vorig jaar begon, wordt vastgehouden en we nu doorpakken. Met als eerste stap een concreet middellange termijnplan.
Twente halen we niet meer in, maar dat hoeft ook niet. Fortuna heeft in ieder geval een voorsprong op de andere clubs onder de rivieren. Want waar het crisisspook nu pas echt gaat huishouden bij anderen, hebben wij het ergste achter de rug. Bovendien hebben we een deel van de infrastructuur om een MVO te worden al deels achter de hand.
Nu is het zaak om TOF nieuw leven in te blazen, een nieuw boegbeeld aan te wijzen en een projectorganisatie te starten om het gigantische varanderingsproces dat Fortuna heet te gaan vormgeven.
I have a dream…
Patrick Dokter
